INDEKSY CENOWE WĘGLA ENERGETYCZNEGO - IDEA PUBLIKACJI:
Polski węgiel kamienny jest kluczowym paliwem polskiej energetyki, na której opiera się rozwój gospodarczy i ekonomiczny kraju. Wytwórcy energii wykorzystujący węgiel zapewniają systemowi energetycznemu całodobową dyspozycyjność oraz elastyczność kompatybilną ze źródłami energii odnawialnej. Z tego względu transparentność i przewidywalność rynku węgla energetycznego stanowi warunek niezbędny dla bezpieczeństwa energetycznego kraju. Produkcja energii elektrycznej z węgla staje się coraz czystsza i akceptowalna ekologicznie, a równocześnie coraz bardziej wydajna i elastyczna.
Uczestnicy polskiego rynku węgla wskazywali na potrzebę istnienia wiarygodnych i transparentnych źródeł wiedzy o jego cenach. Rynkowa cena odniesienia, wyznaczana z wykorzystaniem transparentnych algorytmów ułatwi podejmowanie decyzji handlowych uczestnikom rynku oraz umożliwi zarządzenie ryzykami finansowymi. W szczególności sektorowi energetycznemu i bankom, które wykorzystują w procesie inwestycyjnym kredytowanie długoterminowe.
Na świecie, w handlu węglem, publikowanych jest wiele lokalnych i globalnych wskaźników i indeksów cenowych węgla, które informują o rynkowej i handlowej wartości tego surowca, o określonej jakości i sprecyzowanych warunkach dostawy. Uczestnicy polskiego rynku mogli dotąd jedynie korzystać z indeksów i wskaźników publikowanych na rynku europejskim na przykład przez firmy McCloskey, Platts i Argus. Ich wykorzystanie było jednak utrudnione na polskim rynku, bo w praktyce są to tylko informacje o aktualnych trendach cenowych w Europie i na świecie, choć stosowano również formuły przeliczeniowe np. indeksów cen notowanych w portach Holandii i Belgii uwzględniając koszty transportu.
Podstawową rolą indeksów cenowych węgla jest ich funkcja informacyjna, zarówno dla stron transakcji, jak i dla analityków rynku oraz obserwatorów zjawisk gospodarczych. Drugą istotną funkcją jest stanowienie ceny referencyjnej dla kontraktów sprzedaży węgla, ponieważ ceny w kontraktach dwustronnych coraz powszechniej są powiązane z indeksami cenowymi rynku. Indeksy cenowe mogą pełnić rolę instrumentu bazowego na rynkach produktów finansowych i pochodnych w kontraktach terminowych typu forward, w kontraktach swap na rynku OTC oraz w kontraktach futures. Zatem mogą być wykorzystywane jako poziom odniesienia w kontraktach zabezpieczających (hedgingowych).
Towarowa Giełda Energii S.A. i Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., przy współpracy z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie, zdecydowały o wspólnej publikacji indeksów cenowych węgla energetycznego o wyselekcjonowanej specyfikacji w zakresie sortymentu, zawartości siarki i kaloryczności w warunkach oferty z odbiorem w kopalni na rynek krajowy.
POLSKI INDEKS RYNKU WĘGLA ENERGETYCZNEGO / POLISH STEAM COAL MARKET INDEX – PSCMI ® to indeks wzorcowego węgla energetycznego sprzedawanego przez kopalnie / Spółki Węglowe na rynku krajowym producentom energii elektrycznej i ciepła. ® - zarejestrowany przed Urzędem Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) Nr 01358744
TGE S.A. i ARP S.A. będą publikować równolegle, na swych stronach internetowych, dwa indeksy cenowe węgla energetycznego w sortymencie „miały węglowe". Publikację rozpoczynają indeksy dotyczące dwóch grup odbiorców, ale przewidywana jest publikacja kolejnych, uzgodnionych indeksów. Do obliczeń indeksów wykorzystywane będą transakcyjne dane ex-post i ceny loco kopalnia (EXW – Ex Works - wg terminologii INCOTERMS 2012). Wyniki będą publikowane po wyznaczeniu średniej ważonej wolumenem sprzedaży za jednostkę wagową (tona) i jednostkę kaloryczności (GigaJoule).
Transparentny, standaryzowany algorytm obliczeniowy, wolumen transakcji i źródło danych dają gwarancję jakości i wiarygodności, tak przygotowanej informacji dedykowanej wszystkim uczestnikom rynku węgla energetycznego.
METODYKA WYZNACZANIA INDEKSÓW:
Z bazy danych ARP S.A. wykorzystywane są dane ex-post o miesięcznych wielkościach sprzedaży węgla (w tonach) z ceną zbytu węgla energetycznego loco kopalnia:
z puli danych wybierane są dane o transakcjach, które spełniają kryterium jakości węgla energetycznego dla danego indeksu,
dla wyselekcjonowanych danych oblicza się średnią cenę ważoną wolumenem transakcji w zł /t oraz w zł/GJ,
dokonywana jest anonimizacja danych,
możliwe jest obliczenie udziału dostaw miałów dla danego indeksu w całości dostaw miałów do odpowiedniej grupy odbiorców.
POLSKIE INDEKSY CENOWE WĘGLA ENERGETYCZNEGO – FAKTY I OCZEKIWANE KORZYŚCI PŁYNĄCE Z PUBLIKACJI:
Zaproponowane przez TGE S.A. i ARP S.A. indeksy cenowe węgla energetycznego, ze względu na metodykę tworzenia i algorytmy obliczeniowe, w tym wielkość wolumenu objętego każdym indeksem, będą znaczącym źródłem informacji o cenie węgla;
Indeksy podają zracjonalizowane i zalgorytmizowane informacje cenowe, co umożliwia oszacowanie i porównanie kosztów produkcji i zbytu węgla różnych producentów i dostawców, a tym samym daje możliwość wykazania przewagi konkurencyjnej;
Wprowadzenie na polski rynek krajowych indeksów cenowych pozwoli na porównywanie krajowych cen węgla z rynkami europejskimi i światowymi;
Dysponowanie wiarygodnymi danymi daje szansę podejmowania kluczowych decyzji taktycznych i strategicznych;
Producenci węgla, uwzględniając uwarunkowania rynku, mają możliwość bieżącej i długoterminowej kontroli kosztów wydobycia węgla oraz podejmowania stosownych decyzji, w tym strategicznych decyzji inwestycyjnych lub decyzji o przesunięciu wydobycia na inne ściany wydobywcze;
Indeksy ułatwią sprzedającym, jak i kupującym, zabezpieczenie ryzyka cen transakcji, ocenę ryzyka inwestycyjnego w obszarach związanych m.in. z rozwojem kopalń i wytwarzaniem energii, ocenę ryzyka kredytowego przez pożyczkodawców i pożyczkobiorców;
Wiarygodny indeks cenowy daje możliwość stosowania w transakcjach długoterminowych ceny indeksowej, zmiennej w czasie, przeliczanej w oparciu o uzgodnione przez strony transakcji formuły, co zwiększy bezpieczeństwo finansowe realizowanej transakcji, zwiększając atrakcyjność rynku dla sprzedających i kupujących;
Korzystając z informacji indeksowych, producenci i odbiorcy posiadają możliwość bezpośredniego wpływu na cenę transakcyjną z uwzględnieniem sygnałów płynących z rynku, w tym w zakresie cen węgla importowanego;
Publikacja kolejnych indeksów cenowych węgla może ożywić rynek spot, na którym istnieją nadal duże rezerwy popytowe;
Można oczekiwać, że systematyczna publikacja indeksów cenowych węgla spowoduje wzrost zaufania do polskich producentów, a tym samym poczucia bezpieczeństwa przy zawieraniu transakcji, co jest niebagatelnym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji;
Analizy historycznych trendów cenowych mogą pomóc w podjęciu decyzji handlowych, co do wielkości posiadanych zapasów węgla np. poprzez działania promocyjne wobec wybranych segmentów popytowych.
INFORMACJE DODATKOWE:
Gospodarzem danych, niezbędnych dla wyznaczenia indeksów dla rynku krajowego węgla energetycznego, na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, jest ARP S.A. Dane pozyskiwane w drodze badania statystycznego są chronione tajemnicą statystyczną i w związku z tym są zanonimizowane i przetwarzane w sposób chroniący tajemnicę handlową firm.
Polski Indeks Rynku Węgla Energetycznego jest znakiem prawnie zastrzeżonym, którego właścicielami są Agencja Rozwoju Przemysłu SA i Towarowa Giełda Energii SA, będące wraz z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie współwłaścicielami metodologii ich obliczania.
Przy ustalaniu wartości indeksu cenowego zachowane zostały następujące zasady: